Zajęcia z j. niemieckiego jako j. mniejszości narodowej w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego  “Elektryk”w Nowej Soli w roku szkolnym 2016/17

W województwie lubuskim istnieje  duże zapotrzebowanie na naukę języka niemieckiego. Dodatkowe zajęcia z przedmiotu język niemiecki jako język mniejszości narodowej cieszą się dużą popularnością, bo oferuje się młodym ludziom oprócz samej nauki języka również program kulturalny i ofertę na atrakcyjne spędzenie wolnego czasu.

Zajęcia odbywają się raz w tygodniu w godzinach 16ºº -17³º w salach lekcyjnych Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego  “Elektryk”w Nowej Soli. Stopień zaawansowania prowadzonych zajęć jest uzależniony od poziomu znajomości języka oraz oczekiwań uczestników. Realizowany jest program nauczania na poziomach A2/B1/B2  Europejskiego Systemu  Opisu Kształcenia  Językowego. Zakłada się, iż uczniowie powinni opanować następujące obszary:1. Rozumienie ze słuchu, 2. Rozumienie tekstu czytanego, 3. Mówienie, 4. Pisanie. Zajęcia są aranżowane w bardzo aktywny sposób, dominuje konwersacja, uczestnicy budują samodzielnie krótkie wypowiedzi, starają się prowadzić dialogi. Również do programu zajęć są wprowadzane elementy kultury Niemiec, niemieckich zwyczajów i tradycji.

Bezpośrednie usytuowanie przy granicy z Niemcami ułatwia intensywną współpracę z partnerami z kraju sąsiedzkiego. Dlatego też, uczniowie uczestniczący w dodatkowych zajęciach z języka mniejszości narodowej mają możliwość w międzynarodowej polsko-niemieckiej wymianie pracy już  sprawdzonymi technikami .

W mojej pracy z młodzieżą angażuję się przede wszystkim w takich obszarach jak: praca na płaszczyźnie wymiany kulturalnej, pracy edukacyjnej, promocji języka, pielęgnowanie tradycji.

Każde przedsięwzięcie  obejmuje działania reklamowo-informacyjne i jest zakończone konferencją podsumowującą z udziałem zaproszonych gości- tą muszą uczniowie samodzielnie zorganizować oraz przeprowadzić (zredagować doniesienia do prasy, stworzyć prezentację, przedstawić zakres merytoryczny projektu i zaprezentować wszystko w obecności zaproszonych gości. Realizowane są projekty, które obejmują swoim zakresem przedmioty ogólnokształcące, zajęcia sportowe oraz przedmioty zawodowe. 

Projekty interdyscyplinarne

Współpracę w roku 2016 rozpoczęliśmy od prostych projektów- opracowanie przewodników o miastach partnerskich. Wszystkim działaniom towarzyszyły warsztaty językowe, wycieczki kulturowe w regionie, sportowa aktywność

Projekty artystyczne

Promujemy także talenty artystyczne realizując projekty teatralne, wokalne i taneczne, przedstawienia teatralne

Celem tych projektów jest pielęgnowanie zwyczaju wspólnego śpiewania kolęd i pastorałek oraz poznawanie i propagowanie tradycji świątecznych w innych krajach. W ramach działań projektowych miały miejsca warsztaty teatralne, wokalno- taneczne.

Do największych projetów artystycznych można zaliczyć superwidowisko:”Ulica Bożonarodzeniowa” Zaaranżowaliśmy występy chórów w placówkach kształceniowych, domach kultury, miejscach kultu oraz wycieczki edukacyjne.

Edukacja regionalna

We wszystkich naszych działaniach staramy się odkrywać i ukazywać piękno naszych regionów. Nasze działania projektowe zostały opublikowane w formie kart pracy, map, wielu broszur, albumów, przewodników, książek i strony internetowej obejmują- szkolenia w zakresie znakowania szlaków rowerowych, wyznaczanie tras rowerowych,

Projekty związane z edukacją regionalną- znakowanie ścieżek rowerowych, opis tras, odkrywanie regionalnej historii, przyrody i atrakcji turystycznych, stworzenie wypraw odkrywców, opracowanie interaktywnych map.

• zainicjowaliśmy projekty, które promują turystykę rowerową i wodną: znakujemy ścieżki rowerowe i tworzymy wyprawy odkrywców. Zaprojektowaliśmy dwujęzyczną wyprawę odkrywców, która promuje przyrodę Doliny Środkowej Odry, historię warzelnictwa w mieście Nowa Sól

W ramach tego działania uczniowie wzięli udział w szkoleniu na temat znakowania ścieżek rowerowych

Oznakowaliśmy Szlak Czarciego Kamienia i opisaliśmy wszystkie osobliwości godne polecenia na tej trasie.

Ulotka-efekt naszej pracy projektowej.

Wyprawy Odkrywców- uczestnicy zaprojektowali i wykonali własne stemple do kart Wypraw Odkrywców  

Wyprawa Odkrywców jest to metoda polegająca na tworzeniu Wypraw, czyli tras lub ścieżek „spacerowych”, które prezentują historię lub przyrodę miejscowości bądź okolicznych atrakcji przyrodniczo-kulturowych, dając możliwość na lepsze poznanie miejsca zamieszkania. Uczestnik Wyprawy otrzymuje Kartę Wyprawy Odkrywców, składającą się przeważnie z mapy i wskazówek (napisanych wierszem), które w sposób edukacyjny prowadzą po miejscowości prezentując jej najciekawsze walory. Nagrodą w Wyprawie jest znalezienie ukrytego Skarbu, do którego prowadzą różne wskazówki, które uczestnik Wyprawy musi po drodze odgadnąć.

Wyprawy mogą być piesze, rowerowe, konne lub kajakowe i mogą mieć rożną tematykę tj. historyczną, przyrodniczą, krajoznawczą itp.

Metoda ta bardzo przypomina znane wszystkim „podchody”, jednakże związana jest z edukacją regionalną. Główym celem w Wyprawie Odkrywców  jest zwrócenie uwagi uczestnika tej Gry Terenowej na wartościowe, interesujące elementy i na historię związaną z lokalnym  dziedzictwem przyrodniczo-naukowym, historycznym i kulturowym. Ważnym jest, aby odkryć niezwykły charakter miejsca, w którym żyjemy (tzw. „ducha miejsca”).W grze terenowej ważnym jest zwrócenie uwagi na często z pozoru zupełnie zwyczajne, codziennie mijane miejsce i dostrzeżenie w nim jego wyjątkowości, atrakcyjności, a nade wszystko wartości.

Wyprawa Odkrywców jest innowacyjną formą poznawania historii i kultury do tej pory w Polsce nie stosowaną, a także jest bardzo dobrym narzędziem edukacji regionalnej, prowadzonej przez placówki szkolne – nauczyciele wspólnie z uczniami sami mogą tworzyć Wyprawy Odkrywców, prezentujące historię i walory kulturowe ich miejscowości, dzielnic czy miasteczek. Utworzone Wyprawy służą mieszkańcom,  turystom czy też klasom szkolnym do aktywnego poznawania historii, tradycji lub legend związanych z danym miejscem – tj. umożliwiają poznanie „ducha miejsca”.

Nasze działania projektowe zostały opublikowane w formie kart pracy, map, wielu broszur, albumów, przewodników, książek i strony internetowej

Jako produkt projektowy stworzyliśmy również stronę internetową o ścieżkach rowerowych
w Powiecie Nowosolskim. (więcej informacji: http://www.turystyka.powiat-nowosolski.pl/index.php/pl/

Stworzyliśmy również ścieżkę przyrodniczą „ Viadrus“  – której nazwa pochodzi od dębu znajdującego się pod ochroną , szczególnie wyróżniającego się  na tle lasów łęgowych.

W  przyszłości ma stać się punktem wyjścia dla ścieżki przyrodniczej biegnącej wzdłuż biegu rzeki Odry przez tereny z bogatym tłem historycznym. Nasza ścieżka przebiega na obszarach bogatych w obiekty przyrodnicze, ale również kulturalne. Przekazuje wiedzę na temat fauny i flory nad rzeką Odrą.

historia Zamku Carolath i bunkra jako elementu systemu umocnień wojennych z okresu II.wojny światowej.

“Zbadaliśmy” te obiekty i opisaliśmy, a dzisiaj celem lepszej wizualizacji na poszczególnych stacjach ścieżki znajdują się tablice opisujące te fakty.

Ścieżka przyrodnicza zostanie w kolejnych latach włączona do koncepcji ścieżek w regionie i powinna nabrać znaczenia lokalnego i pozaregionalnego.

Współpraca mniejszości w Euroregionie Sprewa-Nysa-Bóbr

Projekt zakłada podjęcie współpracy pomiędzy mniejszościmi łemkowską i serbołużycką w  Euroregionie Sprewa-Nysa-Bóbr oraz wspieranie pozyskiwania wiedzy na temat Łemków i mniejszości serbołużyckiej

Zostały podjęte następujące działania:

-przeprowadzenie wspólnych warsztatów na temat: dziedzictwa kulturowego, zwyczajów i tradycji oraz języka

– przeprowadzenie dyskusji panelowej, której celem jest podkreślenie roli dziedzictwa kulturalnego i tradycji w  zachowaniu tożsamości i odrębności mniejszości narodowych i etnicznych (pezentacja strojów ludowych mniejszości narodowych, wizyta w Muzeum Serbołużyckim w Cottbus i Bautzen)

Dyskusja miała na celu wzmocnić tożsamość narodową oraz dziedzictwo kulturowe mniejszości narodowej oraz zwrócić uwagę na rolę inicjatorów, ich zaangażowanie, pracę społeczną, a także na trudności i problemy przy  szerzeniu i przekazywaniu młodemu pokoleniu dziedzictwa kulturowego. Uczestniczyli w tym działaniu przedstawiciele świata kultury, nauki mniejszości łemkowskiej i serbołużyckiej.

– Uczestnictwo w Festiwalu Sztuki Ludowej i Jadła Regionalnego “Cepeliada”. Ideą Festiwalu jest wspieranie sztuki ludowej i folklorystycznej ze względu na położenie w regionie przygranicznym. Region ten został scharakteryzowany przez kulturową różnorodność wskutek wydarzeń historycznych. W projekcie uczestniczyli lokalni rzemieślnicy i zespoły muzyczne. Wszyscy uczestnicy w specjalnie na ten cel zaaranżowanym namiocie wykonywali ozdoby do strojów ludowych. Podczas warsztatów miała miejsce wymiana doświadczeń pomiędzy mniejszościami łemkowską i serbołużycką. Uczestnicy mieli możliwość poznać typowe wzornictwo dla strojów ludowych. Tak zorganizowane warsztaty w formie na świeżym powietrzu dały możliwość bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami, a ci z kolei mieli możliwość prowadzenia rozmów z uczestnikami projektu oraz przyjrzeć się działaniom projektowym.

Miały miejsce również występy grup muzycznych i tanecznych z Polski i Niemiec. Grupy artystyczne i folkowe zaprezentowały swój dorobek artystyczny.

-Uczestnictwo w Dożynkach- warsztaty, prezentacja grup muzycznych i tanecznych.

Podczas polsko-niemieckich spotkań młodzieżowych tematy muzyki i sportu są tematami przewodnimi. Językiem komunikacji jest naturalnie język niemiecki. Wszystkie turnieje sportowe odbywają się zamiennie w Polsce i w Niemczech i po obu stronach Odry cieszą się takim samym zainteresowaniem. Rywalizacja jest zacięta, ale turniej jest rozgrywany w duchu fair-play. Podczas takich spotkań rozkwitają przyjaźnie i wzajemne sympatie, co znacząco wspiera naukę języka niemieckiego i ułatwia komunikację.

W ramach edukacji krajoznawczej została zorganizowana również wycieczka do Niemiec. W zeszłym roku nasi uczniowie zwiedzili Berlin z jego najważniejszymi zabytkami. Była to również okazja do poznania historii stolicy Niemiec; nie mogło oczywiście zabraknąć również czasu na zakupy. Tego rodzaju podróże są ważnym pomocniczym narzędziem na zajęciach j. niemieckiego, gdyż uczniowie muszą samodzielnie zadawać pytania, zrobić zakupy, przespacerować się po mieście, a na koniec sporządzić sprawozdanie na temat wycieczki, oraz podczas turnieju wiedzy zweryfikować swoją wiedzę. 

Kształcenie językowe ukierunkowane zawodowo

Wymiana na płaszczyźnie zawodowej to oddzielny rozdział we współpracy zagranicznej, który w ramach zintegrowanego kształcenia umożliwia dokształcanie dla wspólnej gospodarki UE, weryfikację wzajemnych wyobrażeń o systemach kształcenia i poznanie pedagogicznych tendencji rozwoju . Ponadto możliwym staje się rozwój wzajemnie uznanych profili zawodowych.

Uczniowie przed praktyką zawodową w Niemczech biorą udział w kursie językowym w ramach przygotowania kulturowo-językowego. Kurs ten jest realizowany w ramach zajęć- język niemiecki jako język mniejszości narodowej. Uczestnicy kursu nabędą kompetencje/umiejętności porozumiewania się w sytuacjach dnia codziennego,  radzenia sobie z wszelkimi problemami językowymi, które mogą wystąpić za granicą. Ponadto doskonalą swoje umiejętności językowe, niwelują barierę językową w porozumiewaniu się w języku obcym. Warsztaty przyczyniają się do poszerzenia wiedzy ogólnej o Niemczech, pozwalają poznać walory turystyczne i krajobrazowe landu Brandenburg, jego strukturę polityczną, ale również o życiu w multikulturowym społeczeństwie. Uczniowie poznają też system kształcenia zawodowego w Polsce i Niemczech z różnicami w metodyce i treściach kształcenia.

Współpraca z Towarzystwem Społeczno- Kulturalnym Mniejszości Niemieckiej w Zielonej Górze

Towarzystwo Społeczno- Kulturalne Mniejszości Niemieckiej w Zielonej Górze organizuje różne spotkania i uroczystości dla uczniów uczących się j. niemieckiego jako języka mniejszości narodowej. Kolejny raz zostało zorganizowane “Dyktando j.niemieckiego”, pozwalające zweryfikować umiejętności z j. niemieckiego w obszarach rozumienie ze słuchu oraz umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej. Udział w konkursie to również okazja do zwiedzenia np. Biblioteki Uniweryteckiej w Zielonej Górze. W Dyktandzie brali udział uczniowie wszystkich grup wiekowych.

Towarzystwo nasze w swoim projekcie rozwoju za szczególnie ważne postrzega wzbudzenie zainteresowania u młodych ludzi językiem niemieckim. Zrealizowaliśmy następujące projekty, które wspierają naukę języka niemieckiego:

• Turniej języka niemieckiego- Maraton języka obcego dla młodzieży grupy wiekowej- 16- 19 lat. (więcej informacji : http://tskmn.pl/wp/pl/maraton-jezykow-obcych/)
• Turniej wiedzy dla gimnazjalistów (13-16 lat): Niemiecki jest super, angielski jest ekstra(więcej informacji : http://tskmn.pl/wp/deutsch-ist-cool/)
• III. Edycja “Otwartego Konkursu Piosenki Obcojęzycznej”( więcej informacji:  http://tskmn.pl/wp/pl/iii-interwizja/

Prezentacja do ściągnięcia:

Opracowanie grupa Młodych Redaktorów przy TSKMN /
opieka merytoryczna Iwona Wysocka (Asystent edukacji kulturalnej)